ក្រុមហ៊ុនកម្ចីទាំងអស់ក្នុង កម្ពុជា

ក្នុងនាមជាអ្នកជំនាញហិរញ្ញវត្ថុ យើងខ្ញុំសង្កេតឃើញថា វិស័យឥណទានឌីជីថលនៅកម្ពុជាកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ កម្មវិធីកម្ចី (Loan Apps) និងសេវាឥណទានតាមប្រព័ន្ធឌីជីថលបានក្លាយជាជម្រើសដ៏ងាយស្រួលសម្រាប់ប្រជាជនជាច្រើន ដែលត្រូវការប្រាក់កម្ចីខ្នាតតូច ឬមធ្យម។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពងាយស្រួលនេះក៏ភ្ជាប់មកជាមួយនូវបញ្ហាប្រឈម និងហានិភ័យមួយចំនួនផងដែរ ដែលអ្នកប្រើប្រាស់គ្រប់រូបគួរតែយល់ដឹង។ អត្ថបទនេះនឹងផ្តល់នូវការវិភាគស៊ីជម្រៅអំពីទីផ្សារកម្ចីឌីជីថលនៅកម្ពុជា ចាប់ពីក្រុមហ៊ុនសំខាន់ៗ រហូតដល់បទប្បញ្ញត្តិ និងដំបូន្មានជាក់ស្តែងសម្រាប់អ្នក។

ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃទីផ្សារឥណទានឌីជីថលនៅកម្ពុជា

ក្នុងឆ្នាំ២០២៥ ទីផ្សារឥណទានឌីជីថលនៅកម្ពុជាបានក្លាយជាប្រព័ន្ធមួយដ៏រស់រវើក ដែលមានទាំងកម្មវិធីកម្ចីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងធនាគារ និងមិនមែនធនាគារ ដោយផ្តល់ប្រាក់កម្ចីខ្នាតតូចចាប់ពី ៥០ ដុល្លារ ដល់ ៥,០០០ ដុល្លារ។ វិស័យហិរញ្ញវត្ថុបច្ចេកវិទ្យា (FinTech) របស់កម្ពុជាបានរីកចម្រើនក្នុងអត្រា ២៨% ក្នុងមួយឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០២០ ដោយសារការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់ស្មាតហ្វូន (៥៦% នៃមនុស្សពេញវ័យក្នុងឆ្នាំ២០២៥) និងគោលដៅបង្កើនបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុក្រោមចក្ខុវិស័យកម្ពុជា ២០៥០។

ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការរៀបចំវិស័យនេះ។ ក្រោមគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ ឆ្នាំ២០២៣-២០២៨ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ការផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណសម្រាប់អ្នកផ្តល់សេវាទូទាត់ និងកម្ចីត្រូវបានធ្វើឱ្យមានលក្ខណៈផ្លូវការ ដែលជំរុញឱ្យមានការចូលរួមពីក្រុមហ៊ុនថ្មីៗ និងការវិនិយោគ។ អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ (NBFSA) ក៏បានចេញអាជ្ញាប័ណ្ណផ្តល់កម្ចីតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកផងដែរ ដែលតម្រូវឱ្យមានទុនបម្រុង ព័ត៌មានលម្អិតអំពីអត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR) ស្តង់ដារ និងបទប្បញ្ញត្តិការពារអ្នកប្រើប្រាស់។

គិតត្រឹមពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០២៥ មានកម្មវិធីកម្ចីដែលមានអាជ្ញាប័ណ្ណជាង ៣០ កំពុងដំណើរការ។ បរិមាណទីផ្សារបានឈានដល់ ៤២០ លានដុល្លារ នៃប្រាក់កម្ចីដែលបានផ្តល់ជូន ដោយមានទំហំប្រាក់កម្ចីជាមធ្យម ៣២០ ដុល្លារ និងអត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំជាមធ្យមប្រហែល ៨៥%។ យុវជននៅទីក្រុង (អាយុពី ១៨ ទៅ ៣៥ ឆ្នាំ) មានចំនួន ៦០% នៃអ្នកខ្ចី ខណៈដែលការប្រើប្រាស់នៅតាមជនបទក៏កំពុងកើនឡើងតាមរយៈវេទិកា USSD-lightweight។ ក្រុមហ៊ុនធនាគារដូចជា វីង (Wing), អេប៊ីអេ (ABA) និង អេស៊ីលីដា (ACLEDA) គ្រប់គ្រងទីផ្សារកម្ចីកាបូបឌីជីថល ខណៈដែលក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុឯកទេសដូចជា អាហ្សង់ យូម (Argent Youm), អ៊ីស៊ីឡូន៣៦៥ (EasyLoan365) និង ខ្មែរឡូន២៤ (KhmerLoan24) កំពុងចាប់យកផ្នែកទីផ្សារខ្នាតតូចជាមួយនឹងការអនុម័តរហ័ស និងវត្ថុបញ្ចាំតិចតួចបំផុត។

ក្រុមហ៊ុន និងវេទិកាកម្ចីដ៏សំខាន់

មានកម្មវិធីកម្ចីជាច្រើនកំពុងប្រតិបត្តិការនៅកម្ពុជា ដែលនីមួយៗមានលក្ខណៈពិសេសរៀងៗខ្លួន។ ខាងក្រោមនេះគឺជាទម្រង់សង្ខេបនៃកម្មវិធីលេចធ្លោមួយចំនួន៖

• ឈីហ្វ អ៊ីស៊ី (Chief Easy)

  • ក្រុមហ៊ុន៖ ធនាគារពាណិជ្ជ ឈីហ្វ (កម្ពុជា) ភីអិលស៊ី
  • ផលិតផល៖ កម្ចីពី ១០០ ទៅ ៥,០០០ ដុល្លារ រយៈពេលរហូតដល់ ៣៦ ខែ។
  • អត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR)៖ ១២-៣៩% ក្នុងមួយឆ្នាំ (តាមការប្រកាសរបស់ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥)។
  • ថ្លៃសេវា៖ ថ្លៃសេវាផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ១%; ថ្លៃពិន័យយឺតយ៉ាវ ០.១% ក្នុងមួយថ្ងៃ។
  • ស្ថានភាពបទប្បញ្ញត្តិ៖ មានអាជ្ញាប័ណ្ណពី ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។
  • ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុង Play Store៖ ៤.៤ (ពី ១៥K នៃការពិនិត្យ)។
  • ចំណាំ៖ មានទំនុកចិត្តម៉ាកយីហោខ្ពស់ ប៉ុន្តែការគ្របដណ្តប់នៅជនបទមានកម្រិត។

• វីង ឌីជីថល ឡូន (Wing Digital Loan)

  • ក្រុមហ៊ុន៖ ធនាគារ វីង (កម្ពុជា) ភីអិលស៊ី
  • ផលិតផល៖ កម្ចីភ្លាមៗពី ៥០ ទៅ ១,០០០ ដុល្លារ រយៈពេល ៧-៣០ ថ្ងៃ។
  • អត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR)៖ ០% សម្រាប់ ៧ ថ្ងៃដំបូង; ២០-៩៥% បន្ទាប់ពីនោះ។
  • ថ្លៃសេវា៖ ថ្លៃសេវា ២%; អាចបន្តដោយស្វ័យប្រវត្តិរហូតដល់ ៣ ដង។
  • ស្ថានភាពបទប្បញ្ញត្តិ៖ មានអាជ្ញាប័ណ្ណពី ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ជាអ្នកផ្តល់សេវាប្រព័ន្ធទូទាត់។
  • ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុង Play Store៖ ៤.៥ (ពី ១៨K នៃការពិនិត្យ)។
  • ចំណាំ៖ បណ្តាញភ្នាក់ងារទូលំទូលាយ ប៉ុន្តែអាចមានការភ័ន្តច្រឡំលើអត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ។

• សែលកាត ឡូន (Cellcard Loan)

  • ក្រុមហ៊ុន៖ ធនាគារ វីង (កម្ពុជា) ភីអិលស៊ី / សែលកាត
  • ផលិតផល៖ កម្ចីខ្នាតតូចគ្មានការប្រាក់ពី ១០ ទៅ ១០០ ដុល្លារ រយៈពេល ១៤ ថ្ងៃ។
  • អត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR)៖ ០% ប្រសិនបើសងទាន់ពេល; ១.៥% ក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់ការសងយឺត។
  • ស្ថានភាពបទប្បញ្ញត្តិ៖ អនុម័តដោយ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ជាការផ្តល់ឥណទានខ្នាតតូច។
  • ចំណាំ៖ គ្មានការប្រាក់ ប៉ុន្តែមានថ្លៃពិន័យខ្ពស់សម្រាប់ការសងយឺត។

• ខ្មែរឡូន២៤ (KhmerLoan24)

  • ក្រុមហ៊ុន៖ រ៉ាមប្រាសាដ ដេវការ៍ (Ramprasad Devkar)
  • ផលិតផល៖ ១០០ ទៅ ៥០០ ដុល្លារ រយៈពេល ១៤-៩០ ថ្ងៃ។
  • អត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR)៖ ៦០-១២០% (មិនទាន់ផ្ទៀងផ្ទាត់)។
  • ថ្លៃសេវា៖ ថ្លៃដំណើរការ ៥%។
  • ស្ថានភាពបទប្បញ្ញត្តិ៖ កំពុងប្រតិបត្តិការដោយគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណពី អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ (កំពុងរង់ចាំការអនុវត្តច្បាប់)។
  • ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុង Play Store៖ ៤.០ (ពី ៣K នៃការពិនិត្យ)។
  • ចំណាំ៖ អនុម័តរហ័ស ប៉ុន្តែមានភាពមិនប្រាកដប្រជាផ្នែកបទប្បញ្ញត្តិ។

• អ៊ីស៊ីឡូន៣៦៥ (EasyLoan365)

  • ក្រុមហ៊ុន៖ អ៊ីហ្ស៊ីសប (ezeshop)
  • ផលិតផល៖ ៥០ ទៅ ១,០០០ ដុល្លារ រយៈពេល ៧-៣០ ថ្ងៃ។
  • អត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR)៖ ៥០-១០០% (ប្រកាសខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥)។
  • ថ្លៃសេវា៖ ថ្លៃផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ២%; ថ្លៃបន្តដោយស្វ័យប្រវត្តិ ១០%។
  • ស្ថានភាពបទប្បញ្ញត្តិ៖ កំពុងដាក់ពាក្យស្នើសុំអាជ្ញាប័ណ្ណពី អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ។
  • ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុង Play Store៖ ៤.២ (ពី ៥K នៃការពិនិត្យ)។
  • ចំណាំ៖ បទពិសោធន៍អ្នកប្រើប្រាស់រហ័ស ប៉ុន្តែមានហានិភ័យខ្ពស់នៃការបន្តកម្ចី។

• ហូល ខេស (Hold Cash)

  • ក្រុមហ៊ុន៖ ឡាយធីង ហ្វាយណែនស៍ តិចណូឡូជី ណាយជីរីយ៉ា ភីធីអីលធីឌី (Lighting Finance Technology Nigeria Ltd)
  • ផលិតផល៖ ៥០ ទៅ ៣០០ ដុល្លារ រយៈពេល ៧-១៤ ថ្ងៃ។
  • អត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR)៖ ៩០-១១០%។
  • ថ្លៃសេវា៖ ថ្លៃសេវា ៨%។
  • ស្ថានភាពបទប្បញ្ញត្តិ៖ គ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណពី អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ; ប្រតិបត្តិការតាមរយៈចន្លោះប្រហោងអាជ្ញាប័ណ្ណពាណិជ្ជកម្ម។
  • ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុង Play Store៖ ៣.៩ (ពី ៤K នៃការពិនិត្យ)។
  • ចំណាំ៖ រចនាបថទាក់ទាញ ប៉ុន្តែការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីមិនស្ថិតស្ថេរ និងមានហានិភ័យផ្លូវច្បាប់។

• ស្ពានលុយ (SpeanLuy)

  • ក្រុមហ៊ុន៖ ក្រុមហ៊ុន ស្ពានលុយ ឯ.ក
  • ផលិតផល៖ ១០០ ទៅ ១,៥០០ ដុល្លារ រយៈពេល ៣០-៩០ ថ្ងៃ។
  • អត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR)៖ ៣៥-៦០%។
  • ថ្លៃសេវា៖ ថ្លៃវេទិកា ៣%។
  • ស្ថានភាពបទប្បញ្ញត្តិ៖ មានអាជ្ញាប័ណ្ណជាស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុក្រោម អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ។
  • ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុង Play Store៖ ៤.១ (ពី ២K នៃការពិនិត្យ)។
  • ចំណាំ៖ អនុលោមតាមបទប្បញ្ញត្តិ ប៉ុន្តែការអនុវត្តឌីជីថលយឺតយ៉ាវ និងការគ្របដណ្តប់នៅជនបទមានកម្រិត។

បរិយាកាសបទប្បញ្ញត្តិ និងការការពារអ្នកប្រើប្រាស់

ការរីកចម្រើននៃឥណទានឌីជីថលនៅកម្ពុជាត្រូវបានអមដោយការខិតខំប្រឹងប្រែងពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដើម្បីធានានូវបរិយាកាសដែលមានសុវត្ថិភាព និងយុត្តិធម៌។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) និងអាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ (NBFSA) គឺជាស្ថាប័នសំខាន់ៗដែលទទួលខុសត្រូវក្នុងការត្រួតពិនិត្យ និងផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណដល់អ្នកផ្តល់សេវាឥណទានឌីជីថល។

ក្រោមគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ ឆ្នាំ២០២៣-២០២៨ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ស្ថាប័នទាំងនេះបានបង្កើតនូវតម្រូវការច្បាស់លាស់សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនដែលចង់ដំណើរការកម្មវិធីកម្ចី។ តម្រូវការទាំងនេះរួមមាន៖

• ទុនបម្រុង៖ ធានាថាក្រុមហ៊ុនមានមូលនិធិគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដំណើរការ និងទប់ទល់នឹងហានិភ័យ។
• ការបង្ហាញអត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR) ស្តង់ដារ៖ ទាមទារឱ្យមានការបង្ហាញព័ត៌មានអត្រាការប្រាក់ និងថ្លៃសេវាផ្សេងៗប្រកបដោយតម្លាភាព ដើម្បីឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់អាចប្រៀបធៀបបានងាយស្រួល។
• បទប្បញ្ញត្តិការពារអ្នកប្រើប្រាស់៖ កំណត់គោលការណ៍ណែនាំដើម្បីការពារអ្នកប្រើប្រាស់ពីការបោកប្រាស់ ការគំរាមកំហែង និងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួនដោយមិនត្រឹមត្រូវ។

ទោះបីជាមានការខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមនៅតែមាន។ ទីផ្សារនៅតែមានកម្មវិធីមួយចំនួនដែលប្រតិបត្តិការដោយគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណត្រឹមត្រូវ ឬដែលមិនអនុលោមតាមបទប្បញ្ញត្តិពេញលេញ។ នេះអាចបណ្តាលឱ្យមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ហួសហេតុ អន្ទាក់បន្តកម្ចី (rollover traps) ការរំលោភបំពានទិន្នន័យ និងការបោកប្រាស់។ អ្នកប្រើប្រាស់ត្រូវបានណែនាំឱ្យពិនិត្យមើលស្ថានភាពអាជ្ញាប័ណ្ណរបស់កម្មវិធីកម្ចីណាមួយនៅលើគេហទំព័រផ្លូវការរបស់ អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ ឬ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មុនពេលដាក់ពាក្យស្នើសុំប្រាក់កម្ចី។

ការណែនាំជាក់ស្តែងសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់

ឥណទានឌីជីថលនៅកម្ពុជាផ្តល់នូវភាពងាយស្រួល ប៉ុន្តែក៏មានហានិភ័យផងដែរ ជាពិសេសដោយសារអត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំខ្ពស់ពេក អន្ទាក់បន្តកម្ចី ការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យខុស និងប្រតិបត្តិករគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណ។ ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យទាំងនេះ សូមអនុវត្តតាមការណែនាំខាងក្រោម៖

• ផ្ទៀងផ្ទាត់ស្ថានភាពអាជ្ញាប័ណ្ណ៖ មុននឹងដាក់ពាក្យស្នើសុំ សូមពិនិត្យមើលស្ថានភាពអាជ្ញាប័ណ្ណរបស់កម្មវិធីនៅលើគេហទំព័ររបស់ អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ ឬ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។ នេះនឹងធានាថាអ្នកកំពុងធ្វើប្រតិបត្តិការជាមួយស្ថាប័នដែលមានការទទួលស្គាល់ និងស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យ។
• ប្រៀបធៀបអត្រាការប្រាក់ និងថ្លៃសេវា៖ កុំទទួលយកកម្ចីពីកម្មវិធីដំបូងដែលអ្នកឃើញ។ ត្រូវប្រៀបធៀបអត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំ (APR) និងថ្លៃសេវាផ្សេងៗពីកម្មវិធីជាច្រើនដោយប្រើព័ត៌មានដែលបានប្រកាសជាផ្លូវការ។ ជ្រើសរើសកម្មវិធីដែលមានលក្ខខណ្ឌល្អបំផុតសម្រាប់អ្នក។
• ជៀសវាងការបន្តកម្ចី៖ ព្យាយាមសងប្រាក់កម្ចីឱ្យទាន់ពេល ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលដែលគ្មានការប្រាក់ ឬមានការប្រាក់ទាប។ ការបន្តកម្ចីអាចបណ្តាលឱ្យអ្នកជាប់អន្ទាក់បំណុលដោយសារថ្លៃសេវា និងការប្រាក់បន្ថែម។
• តាមដានការអនុញ្ញាតកម្មវិធី៖ កំណត់ការចូលប្រើប្រាស់ដែលមិនចាំបាច់ទៅកាន់ទំនាក់ទំនង ឬទីតាំងរបស់អ្នក។ កម្មវិធីកម្ចីមួយចំនួនអាចទាមទារការចូលប្រើប្រាស់ច្រើនហួសហេតុ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ឯកជនភាពទិន្នន័យរបស់អ្នក។
• ប្រើប្រាស់កម្ចីកាបូបអេឡិចត្រូនិកពីអ្នកផ្តល់សេវាដែលមានអាជ្ញាប័ណ្ណធនាគារ៖ សម្រាប់ករណីមានវិវាទ អ្នកនឹងមានមធ្យោបាយដោះស្រាយច្បាស់លាស់ជាងមុន ប្រសិនបើអ្នកជ្រើសរើសអ្នកផ្តល់សេវាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងធនាគារ និងមានអាជ្ញាប័ណ្ណត្រឹមត្រូវ។

សរុបមក ទីផ្សារកម្ចីឌីជីថលនៅកម្ពុជាកំពុងតែរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដោយផ្តល់នូវភាពងាយស្រួលផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ប្រជាជន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកប្រើប្រាស់ត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ យល់ដឹងពីហានិភ័យ និងអនុវត្តតាមដំបូន្មានជាក់ស្តែងដែលបានផ្តល់ជូន ដើម្បីធានាថាការប្រើប្រាស់សេវាទាំងនេះពិតជាផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ខ្លួន និងជៀសវាងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុដែលមិនចាំបាច់។ ការយល់ដឹង និងការសម្រេចចិត្តប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ គឺជាគន្លឹះក្នុងការទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុថ្មីៗនេះ។